W dzisiejszym sporcie nawet najwięksi zawodnicy nie poprzestają na jedynie korzystania z rad i wskazówek trenerów, którzy szkolą ich technikę i przygotowanie motoryczne – nierzadko w ich sztabie równie ważne zadanie ma do wykonania trener mentalny. Dowiedzmy się, co nam może dać i jak prawidłowo stosować trening mentalny.
Opanowywanie myśli, zwłaszcza naruszających wewnętrzny ład, ćwiczenie motywacji, kontrola skupienia i nabywanie automatyzmu w pamięci mięśniowej, elementu decydującego w konkretnej dyscyplinie sportu – to cele, które muszą osiągnąć fachowcy od kształtowania siły mentalnej, nie mniej ważnej niż ta wyciskająca kilogramy na siłowni. Ten obszar psychologii w praktyce posiada już zasób wiedzy, zawierających listy technik, które coraz częściej znajdują zastosowanie w niezwiązanych ze sportem dziedzinach – badaniach naukowych i ekspansji ekonomicznej. Dlatego warto je poznać i praktykować na co dzień.
Podstawowe techniki i metody, na których opiera się trening mentalny, wymagają ogromnego skupienia
Techniki niezbędne do przygotowań zawodników to przede wszystkim: technika wyobrażeniowa, wyznaczanie celów, dialog wewnętrzny, a także relaksacja.
Technika wyobrażeniowa pozwala oswoić się i opanować każdy ruch, kluczowy dla stuprocentowego wykorzystania techniki do odniesienia zwycięstwa. Zależnie od konkretnej dyscypliny, sportowiec widzi przy zamkniętych oczach każdy detal ruchu np. ręki z rakietą w tenisie czy ugięcia kolan podczas oddawania rzutu w koszykówce. Techniki opanowuje się w realnych działaniach, ale projekcja pomaga w tym jako coś w rodzaju stale odtwarzanego instruktażowego filmu, dzięki któremu organizm od razu przystępuje do właściwej akcji. Pozwala to bez większych perturbacji ulepszać techniczną precyzję.
Trener mentalny pomaga również w wyznaczaniu sobie celów. Zasadniczo można je podzielić na dwa rodzaje: wynik zawodów sportowych oraz rezultat, który będzie można uznać za zamknięcie etapu treningowego. Najważniejsze w tym elemencie jest samodzielne określenie spodziewanych spodziewanych lub upragnionych wyników, a nie kogoś z otoczenia – trenera, sponsora czy bliskich; muszą one być efektem dążeń samego atlety. Wiadomo, że rezultat końcowy zawodów czy meczów jest skutkiem wielu elementów: środowiskowych, atmosferycznych i tak dalej, ale jasno określone cele stanowią prawdziwą motywację do ciężkich treningów.
Z kolei dialog wewnętrzny może przypominać rozmowę z samym sobą. Jest on przeniesieniem na grunt świadomości schowanych przed otoczeniem źródeł niewłaściwych zachowań, lęków i frustracji, to także świadome programowanie dalszych działań, które mają za zadanie wyeliminować zwiększanie liczby błędów i umożliwić osiągnięcie lepszego wyniku. Na tym poziomie z kolei tworzy się motywację, która dodaje nowych bodźców do działania i zwyciężania.